Eutanazja

Publikacja, której dotyczy niniejsza podstrona, to monografia naukowa:

B. Wach, K. Burdziak, Eutanazja w psychiatrii. Aspekty bioetyczne i prawne, Wydawnictwo Akademii im. Jakuba z Paradyża, Gorzów Wielkopolski 2022, ss. 188.

Ze wstępu

Początkowo legalizacja eutanazji i wspomaganego samobójstwa w państwach, które się na nią zdecydowały, miała być jedynie wyjątkiem od zasady nienaruszalności życia i dotyczyć tylko dorosłych pacjentów cierpiących na choroby terminalne, odczuwających cierpienie nie do zniesienia. Bardzo szybko jednak pojawiła się tendencja do zmniejszenia wieku pacjenta, nawet bez wyznaczenia jego dolnej granicy, np. w Belgii czy dopuszczalności przyspieszania śmierci w przypadku chorób przewlekłych lub trwałego kalectwa, jak np. u pacjentów z chorobami neurodegeneracyjnymi. Następnie pod dyskusję poddano możliwość eutanazji osób chorych psychicznie, o których nie było wcześniej mowy. Uzasadniając, podniesiono argument, że nie można różnicować cierpienia spowodowanego chorobami somatycznymi i schorzeniami psychicznymi. Samych zaś chorych nie wolno dyskryminować w dostępie do prawa do śmierci, ich autonomia nie różni się niczym od prawa do samostanowienia pozostałych pacjentów. Wzbudza to sprzeciw większości środowisk opiekujących się osobami z chorobami psychicznymi. Celem leczenia (również w psychiatrii) jest ratowanie życia chorego, w tym także ochrona przed jego odebraniem, zapewnienie odpowiedniej opieki i komfortu oraz funkcjonowania w przestrzeni społecznej, a legalizacja eutanazji jest z tym sprzeczna. Inną sprawą pozostaje określenie, w jakim stopniu osoba psychicznie chora może samodzielnie podejmować decyzje o swoim leczeniu. Jeżeli przyjmiemy, że ci pacjenci mają prawo do śmierci w postaci eutanazji, to czy będzie jeszcze sens ratowania osób usiłujących odebrać sobie życie? Innym problemem związanym z legalizacją wspomaganej śmierci może być wywieranie nacisku na chorych, aby wybrali właśnie taką opcję, która pozwala definitywnie pozbyć się cierpienia, zamiast drogiego i długiego procesu terapeutycznego. Te same środki można przecież wykorzystać bardziej efektywnie. W jaki sposób eutanazja zmieni oblicze psychiatrii i stosunek do osób psychicznie chorych? Czy możliwe jest stworzenie zabezpieczeń dla pacjentów szczególnie podatnych na naciski i nadużycia? Czy dopuszczalność medycznie wspomaganej śmierci u osób z zaburzeniami psychicznymi w Holandii i Belgii, a wkrótce w Kanadzie stanowi kolejny krok na równi pochyłej i doprowadzi do powszechnej akceptacji pomocy w śmierci, której podstawą będzie wola osoby chorej, niepełnosprawnej czy po prostu zmęczonej życiem?

Powyższe wątpliwości zostały poruszone w niniejszej pracy.

Pełny tekst publikacji

Pełny tekst publikacji (w formacie .pdf) znajdziesz tutaj: https://www.researchgate.net/publication/364315977_Eutanazja_w_psychiatrii_Aspekty_bioetyczne_i_prawne